ระบบดาวฤกษ์ WASP-121 ถูกตรวจพบครั้งแรกในปี ค.ศ. 2015 อยู่ห่างจากโลก 850 ปีแสง นอกจากนี้ยังตรวจพบดาวเคราะห์แก๊สซึ่งเป็นบริวารของมัน ชื่อว่า WASP-121b (พ่วงด้วยตัว b)
WASP – 121b เป็นดาวเคราะห์แก๊สที่มีอุณหภูมิชั้นบรรยากาศสูงมาก โดยชั้นบรรยากาศตอนบนมีอุณหภูมิประมาณ 2,500 องศาเซลเซียส จึงทำให้มันมีชื่อเล่นว่า “Hot Jupiter”
- มีมวลประมาณ 1.18 เท่าของดาวพฤหัสบดี
- และรัศมีของดาวยาวประมาณ 1.81 เท่าของดาวพฤหัสบดี
จึงใช้ศึกษาเป็นต้นแบบยุคแรกเริ่มของดาวพฤหัสบดีในระบบสุริยะของเรา
เนื่องจากอยู่ใกล้ดาวฤกษ์ WASP-121 ค่อนข้างมากทำให้ใช้เวลาโคจรรอบดาวฤกษ์เพียง 1.27 วันเท่านั้นเอง และผลจากแรงโน้มถ่วงทำให้รูปทรงของดาวเคราะห์แก๊สนี้ค่อนข้างคล้ายลูกรักบี้ (Rugby Football)
ก่อนหน้านี้ตรวจพบสารประกอบ Titanium (II) Oxide และ Vanadium (II) Oxide ในชั้นบรรยากาศ ระดับต่ำอย่าง Stratosphere ของ Hot Jupiter แต่งานวิจัยล่าสุดที่ตีพิมพ์เมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2019 ที่ผ่านมาพบว่า
มีแก๊สของแมกนีเซียมและเหล็กกระจายอยู่รอบ ๆ (จากภาพฝีมือศิลปิน คือ โซนที่มีสีขาวจาง ๆ)
ซึ่งอยู่ในชั้นบรรยากาศที่ห่างไกลจากอิทธิพลของแรงโน้มถ่วง และมีการปลดปล่อยของแก๊สโลหะหนักออกสู่อวกาศอย่างต่อเนื่อง
การสังเกตดาวเคราะห์แก๊สอย่าง WASP-121b ทำให้เราเข้าใจเกี่ยวกับการสูญเสียชั้นบรรยากาศ รวมทั้งวิวัฒนาการของดาวเคราะห์แก๊สในยุคแรกเริ่ม และในปี ค.ศ. 2021 เมื่อกล้องโทรทรรศน์อวกาศตัวใหม่ James Webb ขึ้นสู่อวกาศ จะช่วยให้นักวิจัยค้นหาน้ำและคาร์บอนไดออกไซด์ในชั้นบรรยากาศของดาวเคราะห์แก๊สร้อนนี้ ประกอบกับข้อมูลจากกล้องโทรทรรศน์อวกาศ Hubble จะทำให้เราได้องค์ประกอบของชั้นบรรยากาศที่สมบูรณ์ยิ่งขึ้น
Sources:
[1] Distant ‘heavy metal’ gas planet is shaped like a football. phys.org, 2019
[2] The Hubble Space Telescope PanCET Program: Exospheric Mg ii and Fe ii in the Near-ultraviolet Transmission Spectrum of WASP-121b Using Jitter Decorrelation. iop.org, 2019
[3] WASP-121b. wiki, 2019
