นักวิทยาศาสตร์เผยความลับ "แก้วลิเบียน" อัญมณีแห่งทะเลทราย

อัญมณีแก้วลิเบียน (Libyan) พบได้ในแถบทะเลทรายซาฮาลา (Sahara Desert) ในอดีตมักถูกเก็บมาทำเป็นเครื่องประดับให้กับผู้มีฐานะหรือชนชั้นสูงอย่างกษัตริย์ฟาโรห์

เกี่ยวกับอัญมณีแก้วลิเบียน (Libyan Desert Glass)

นักวิจัยจากมหาวิทยาลัย Curtin อธิบายกระบวนเกิดและที่มาของหินประดับอย่างแก้วลิเบียน ซึ่งพบกระจัดกระจายในทะเลทรายซาฮาลาทั้งฝั่งตะวันตกและตะวันออก

ลักษณะพิเศษของอัญมณีแก้วลิเบียน

เป็นแก้วจากซิลิกาเกือบบริสุทธิ์ (Nearly pure silica)
มีสีเหลืองงดงามคล้ายกับสีนกขมิ้น เกิดจากมีแร่ Zircon หรือเพทายคุณภาพสูงปะปนอยู่

ด้วยความค่อนข้างใสและสีเหลืองงดงาม จึงถูกนำมาตกแต่งกับเครื่องประดับชนิดอื่น ๆ และใช้เป็นเครื่องประดับติดอกฟาโรห์ตุตันคาเมนที่เรียกว่า “(King Tut’s Pectoral/Tutankhamun pendant)”

การเกิดอัญมณีลิเบียน

ดอกเตอร์ Aaron Cavosie ผู้นำการวิจัยจากแผนกวิทยาศาสตร์ดาวเคราะห์ (Planetary Sciences) ซึ่งมีความเชี่ยวชาญในการศึกษาเทหวัตถุนอกโลกอย่างดาวเคราะห์น้อย และอุกกาบาตที่ตกลงบนโลกกล่าวว่า

ลักษณะการเกิดหินแก้วลิเบียน (Libyan) เหมือนกับการเกิดอัญมณีเพทายชนิดพิเศษที่เรียกว่า Reidite ที่มักฟอร์มตัวในสภาพแวดล้อมความดันและอุณหภูมิสูง
Aaron Cavosie

โดยเชื่อว่ามันถูกสร้างจากแรงกระแทก หรือความดันประมาณ 30 – 50 กิกะปาสคาล (GPa) และความร้อนในระดับสูงจากการระเบิดของอุกกาบาตขณะอยู่กลางอากาศ (Air-bursts) เมื่อประมาณ 29 ล้านปีก่อน

ดอกเตอร์ Cavosie ยกตัวอย่างการระเบิดของอุกกาบาตที่ตกในรัสเซียเมื่อปี 2013 ว่านอกจากการระเบิดจากสร้าง shock wave หรือคลื่นกระแทกสร้างความเสียหายแก่บ้านเรือนแล้ว แรงจากการระเบิดกลางอากาศอาจสร้างแร่หายากได้ เพียงแต่เหตุการณ์ที่รัสเซียส่วนประกอบของอุกกาบาตยังไม่ถึงขึ้นหลอมเหลว จึงไม่ก่อให้เกิดแร่เรไดต์ (Reidite)

หมายเหุต – Reidite (ZrSiO4) เป็นแร่เพทายชนิดพิเศษถูกสร้างครั้งแรกโดยนักวิทยาศาสตร์นามว่า Alan F. Reid. ในปี 1969 เป็นครั้งแรก (ก่อนจะพบได้ในธรรมชาติจากการระเบิดกลางอากาศของแร่อุกกาบาต) มีความแข็งตามสเกลของ Mohs อยู่ที่ 7.5 ในขณะที่เพชรอยู่ที่ระดับ 10

Sources:

[1] : Planetary scientists unravel mystery of Egyptian desert glass. phys.org., 2019
[2] : Libyan desert glass. wiki., 2019
[3] : Reidite. wiki., 2019