เนื้อหา :
การวัด คือ ?
การวัด คือ กระบวนการอย่างหนึ่งเพื่อให้ได้มาซึ่งปริมาณตามต้องการ วิธีการและเครื่องมือที่ใช้จะเป็นตัวกำหนดว่าหลังจากทำการวัดจะได้ปริมาณใดออกมา เช่น ต้องการวัดอุณหภูมิ เราก็ควรใช้เทอร์โมมิเตอร์ (Thermometer) เป็นเครื่องมือวัด เป็นต้น
ประวัติศาสตร์ของการวัด (History of measurement)
การวัดในสมัยอารยธรรมอียิปต์ เมโสโปเตเมีย (3700 – 3000 ปีก่อนคริสต์ศักราช)
ถือได้ว่าอารยธรรมในยุคนี้ เริ่มพัฒนาเครื่องมือในการวัดเป็นอารยธรรมแรก โดยมีการค้นพบหลักฐานการวัดจากรอยสลักบนเถาวัลย์หรือวัสดุที่ทำขึ้นพิเศษอย่างโลหะ ดังรูป เป็นความยาวประมาณ 1 ศอก (A cubit) ซึ่งเป็นหน่วยวัดที่นิยมในสมัยนั้น มีความยาวประมาณ 17.72 นิ้วเมื่อเทียบกับความยาวในปัจจุบัน (ค้นคว้าเพิ่มเติมได้ที่ การวัดในสมัยอารยธรรมเมโสโปเตเมีย)
การวัดในสมัยอารยธรรมลุ่มแม่น้ำสินธุ (ประมาณ 3000 – 1500 ปีก่อนคริสต์ศักราช)
เริ่มมีการใช้ตุ้มน้ำหนักในช่วงอารยธรรมนี้ โดยวัสดุที่ใช้ส่วนใหญ่จะเป็นหินตัดรูปทรงลูกบาศก์ไม่ก็ใช้ไม้เป็นองค์ประกอบแทน นอกจากนี้ได้มีการทำมาตรวัดเทียบมาตรฐาน หรือ (Calibration) ไว้เป็นมาตรวัดอ้างอิง เมื่อมีการจัดทำอุปกรณ์การวัดอันใหม่ขึ้นมา
การวัดของชาวบาบิโลน (1800 – 1500 ปีก่อนคริสต์ศักราช)
ชาวบาบิโลนมักนำอวัยวะต่างๆของร่างกาย หรือสิ่งแวดล้อมต่างๆ มาใช้ในการวัดต่างๆ ยกตัวอย่างเช่น การวัดความยาว
| 6 ศอก | เท่ากับ ความยาวของต้นกก 1 ต้น |
| 12 ศอก | เท่ากับ ความยาวของท่อนไม้ 1 ท่อน |
| 5 ท่อน | เท่ากับ ความยาวของโซ่ 1 เส้น |
| 30 ความยาวเชือก | เท่ากับ 3 ไมล์ |
(ค้นคว้าเพิ่มเติมได้ที่ คณิตศาสตร์ของชาวบาบิโลน)
การวัดในปัจจุบัน (นับตั้งแต่หลังยุคปฏิวัติครั้งแรกของฝรั่งเศสเป็นต้นมา)
หน่วยเมตริก เป็นหน่วยวัดที่ใช้เลข 10 เป็นฐานในการแปลงเป็นหน่วยอื่นๆ ดังตาราง
| 10 มิลลิกรัม | เป็น 1 เซนติกรัม |
| 10 เซนติกรัม | เป็น 1 เดซิกรัม |
| 10 มิลลิลิตร | เป็น 1 เซนติลิตร |
| 10 ลิตร | เป็น 1 เดคาลิตร |
| 10 มิลลิเมตร | เป็น 1 เซนติเมตร |
| 10 เซนติเมตร | เป็น 1 เดซิเมตร |
| 10 เดซิเมตร | เป็น 1 เมตร |
หน่วย SI หรือ International System of Unit หรือระบบหน่วยวัดระหว่างประเทศ เป็นหน่วยวัดที่ปรับปรุงจากหน่วยเมตริก โดยมีหน่วยฐาน 7 หน่วย และใช้ระบบเลขฐานสิบ ถือเป็นระบบการวัดที่นิยมใช้ในชีวิตประจำวันและแพร่หลายที่สุดในโลก
1. หน่วยฐานเอสไอ (SI Based Unit)
2. หน่วยอนุพันธ์เอสไอ (SI Derived Unit)
เป็นหน่วยที่เกิดจากการรวมกันระหว่างหน่วยฐาน โดยมีการคูณหรือหารระหว่างหน่วย เกิดเป็นหน่วยที่แสดงปริมาณจำเพาะต่างๆ ดังตาราง
3. คำอุปสรรคหน้าหน่วยเอสไอ (SI prefixes)
