ค้นพบเซลล์มะเร็งสื่อสารกันได้ไกลด้วย Exosomes

นักวิจัยจากสถาบันเทคโนโลยีแห่งสหพันธ์สวิส โลซาน (EPFL) ค้นพบว่าเซลล์มะเร็งใช้ Exosomes ในการสื่อสารระหว่างเซลล์โดยมีกระแสเลือดเป็นทางผ่าน ฟังดูเหมือนเลวร้ายแต่การค้นพบดังกล่าว เปิดโอกาสใหม่ในการสร้างระบบภูมิคุ้มกันมะเร็ง

การค้นพบการสื่อสารระหว่างเซลล์มะเร็งด้วย Exosomes ศาสตราจารย์ Girault และทีมเป็นเรื่องบังเอิญ (By Accident) ทีมวิจัยถึงกับกล่าวว่าเป็น “Huge Surprise” (เรื่องบังเอิญที่ดีมากกกกก)

ก่อนจะพูดถึงวิธีการค้นพบ ต้องอธิบายก่อนว่า

Exosomes คืออะไร?

Exosomes เป็น “Extracellular Vesicles” หรือถุงที่ส่งออกภายนอกเซลล์ เซลล์ทุกเซลล์ต้องมีการขับสิ่งที่ไม่ต้องการ หรือสิ่งที่ต้องการสื่อสารกับเซลล์อื่น โดยใช้ถุงนี้เป็นตัวกลางส่งออก

ภายในถุงจะประกอบด้วยสารมากมาย เช่น กรดนิวคลีอิก โปรตีน และอื่น ๆ ที่เป็นสารเฉพาะ โดยเซลล์ใช้สารดังกล่าวเป็นเหมือนข้อความในจดหมาย บรรจุ แล้วส่งไปบอกเซลล์อื่น ๆ

การค้นพบ

เพราะขณะที่ทีมวิจัยกำลังวิเคราะห์ Exosomes ในกระแสเลือดของผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งผิวหนัง (Melanoma Cancer) ก็พบเรื่องที่ผิดคาดก็คือ

ท่ามกลาง Exosomes ที่ปนอยู่ในกระแสเลือด มีชื่อผู้ส่งเป็นส่วนใหญ่คือ “เซลล์มะเร็ง” ในขณะที่ผู้ส่งจาก “เซลล์สุขภาพดี” กลับมีจำนวนน้อยกว่ามากกกก” (เซลล์มะเร็งทำเป็นเนียนนะเนี่ย)

แต่ที่ผ่านมาก็มีการตรวจเลือดผู้ป่วยอยู่ตลอด สาเหตุที่ไม่ค้นพบมาก่อนหน้าก็เพราะว่า Exosomes มีขนาดเล็กกว่า 100 นาโนเมตร แถมเลือดของคนเราก็ไม่ได้เข้มข้นขนาดนั้น จึงยากที่จะตรวจเจอ

ศาสตราจารย์ Girault เชื่อว่าด้วยวิธีดังกล่าว แสดงว่าเซลล์มะเร็งส่งข้อมูลกันได้ไกลกว่าที่คิด

การพัฒนาวิธีบ่งชี้ระยะของมะเร็ง

การสื่อสารระหว่างเซลล์เป็นกระบวนการที่เซลล์มะเร็งสร้างความสะดวกในการแพร่กระจายเซลล์มะเร็งในวงกว้าง โดยมักตรวจพบการเตรียมเนื้อเยื่อสำหรับการแพร่กระจาย (Tissue for metastasis)

ทีมวิจัยได้ตรวจพบสัญญาณบ่งชี้ว่าเนื้องอกมีการพัฒนาได้อย่างง่ายดาย เพราะหลังจากนี้เราจะเน้นไปตรวจที่กระแสเลือดเป็นหลัก มากกว่าตรวจชิ้นเนื้อแทน เหมือนเราตั้งด่านสกัดการขนส่งสารเสพติดบนถนน หากรู้ว่าปลายทางจะไปส่งที่ไหน เราก็จะเพ่งเล็งไปที่อวัยวะนั้นเป็นพิเศษ

ดอกเตอร์ Ping-Chih Ho หนึ่งในนักวิจัยที่เริ่มพุ่งการวิจัยไปที่เส้นทางการขนส่งของ Exosomes ที่มีเซลล์มะเร็งเป็นเจ้าของ เพื่อดูว่ามันจะส่งไปที่ไหนในร่างกาย และออกแบบวัคซีน และฉีดให้กับผู้ป่วยได้ล่วงหน้า

ดอกเตอร์กล่าวต่อไปอีกว่า

นี่จะเป็นการบุกเบิกความเป็นไปได้ในการตรวจหาอุบัติการณ์ของมะเร็งได้อย่างแม่นยำ และรวดเร็วมากยิ่งขึ้น

• ทำไมมะเร็งถึงพบได้มากในผู้หญิง
• สารสกัดจากวิตามิน A ทางเลือกในการรักษามะเร็งตับ
• DNA Nanobot ทางเลือกใหม่ในการรักษามะเร็งโดยไม่ทำลายเซลล์ปกติ

Resource:
[1] : Cancer cells can communicate over longer distances within the body. actu.epfl.ch, actu.epfl.ch, 2019
[2] : Exosome (vesicle). wikipedia, 2019