ดาวเคราะห์แคระ Haumea ตั้งอยู่เลยออกไปจากดาวเนปจูน เป็นสมาชิกหนึ่งในเทหวัตถุขนาดเล็กในแถบไคเปอร์ (Kuiper Belt) และที่น่าสนใจก็คือ มันมีวงแหวนเหมือนดาวเสาร์!
เกริ่นนำ
ในปี 2547 Michael E. Brown นักดาราศาสตร์จากสถาบันเทคโนโลยีแคลิฟอร์เนียกับทีมของเขา ได้รายงานการค้นพบดาวเคราะห์แคระที่มีความรีสูงมาก โดยตั้งชื่อไว้ว่า (136108) 2003 EL61 ภายหลังต่อมาตั้งชื่อเป็น Haumea โดยเป็นชื่อของเทพีแห่งการให้กำเนิดตามคติของชาวฮาวาย (Hawaii)
ลักษณะโดยทั่วไปของ Haumea
- มีความรีสูงมาก โดยแกนเอกยาวเป็นสองเท่าของแกนโทโดยประมาณ
- โคจรรอบดวงอาทติย์ใช้เวลา 285 วัน
- อยู่ห่างจากดวงอาทิตย์เป็น 51.526 เท่าของระยะห่างโลกจากดวงอาทิตย์
- มีมวลประมาณ 4,200 ล้านล้านล้านกิโลกรัม
- ความโน้มถ่วง 0.44 เมตรต่อวินาทีกำลังสอง หรือน้อยกว่าโลก 22.3 เท่า
- อุณหภูมิผิวเฉลี่ย -218 องศาเซลเซียส
- มีดวงจันทร์บริวารสองดวง คือ ฮีอีอากา (Hiʻiaka) และ นามากา (Namaka)
- วงแหวนกว้างประมาณ 70 กิโลเมตร
Bruno Sicardy นักดาราศาสตร์ในทีมกล่าวว่า “การค้นพบครั้งนี้เป็นเรื่องที่เราต้องกลับมามองระบบสุริยะของเราใหม่ เพราะยังมีหลายอย่างที่เรายังไม่รู้อีกมาก”
วิธีการค้นพบวงแหวน
เนื่องจาก Haumea อยู่ห่างจากโลกมาก การสังเกตวงแหวนจากกล้องโทรทรรศน์โดยตรงจึงเป็นเรื่องที่ยากมากกว่าการสังเกตวงแหวนจากดาวเสาร์ เพราะขนาดของอนุภาคน้ำแข็งที่เป็นองค์ประกอบหนึ่งของวงแหวนดาวเคราะห์แคระ Haumea นั้นมีขนาดเล็กเกินไป ทีมนักวิจัยจึงอาศัยช่วงจังหวะเวลาที่ดาว Haumea โคจรผ่านหน้าดาวฤกษ์ที่อยู่ฉากหลัง (ดาวฤกษ์ดวงอื่นที่ไม่ใช่ดวงอาทิตย์) และสังเกตการเปลี่ยนแปลงของแสงดาวฤกษ์ก่อนและหลังโดนดาว Haumea บัง จนประมาณขนาด ความหนาแน่นและค้นพบวงแหวนในที่สุด
ทั้งนี้งานวิจัยถูกตีพิมพ์ผ่านวารสาร Nature เมื่อวันที่ 12 ตุลาคมที่ผ่านมา
Read Original Article and More Detail & Media
“Haumea dwarf planet has a ring to it: study.”. [Online]. via : phys.org 2017.
“The size, shape, density and ring of the dwarf planet Haumea from a stellar occultation.”. [Online]. via : nature.com 2017.
